چند روز پیش عملیات موفقیت امیزی توسط کردها و ارتش سوریه بر علیه مخالفان در شمال حلب روی داد که تا حدودی صف بندی های جدید سوریه را واضح تر کرد .
همان طور که در یکی دو مقاله ی قبل اشاره کردم در عملیات موسوم به سپر فرات ائتلاف مخالفانی که توسط ترکیه تجهیز و تسلیح می شوند دارای استراتژی ها و اهداف متفاوتی هستند و پیش بینی کرده بودم که با به درازا کشیده شدن این عملیات قطعا این گروه ها دچار اختلاف می شوند و خطر حتی جنگ داخلی نیز این ائتلاف را به طور جدی تهدید میکند . حال در روزهای گذشته با توجه به اتفاقات رخ داده شاهد این شکاف در بدنه ی گروه های معارض تحت حمایت ترکیه هستیم .
بگذارید یک بار دیگر مرور کنیم :
ترکیه برای جلوگیری از اتصال دو کانتون منبیج و عفرین توسط کردها تمامی گروه های معارض سوری نزدیک به خود را به دور هم جمع کرد تا با تسخیر حد فاصل دو کانتون بتوانند مانع از پیشروی کردها شوند . از سوی دیگر در همین حال کردها با ارتش سوریه وارد جنگ شدند و شهر حسکه را از ارتش سوریه تخلیه کردند . همه چیز گواه این موضوع بود که ارتش سوریه و ترکیه در اقدامی هماهنگ سعی به کنترل کردها دارند . اماگفتگو های سیاسی و فعالیت های سیاسی که در پشت پرده رخ داد مسیر دیگری به جنگ سوریه داد . ابتدا ارتش سوریه و روسیه با سکوتشان موافقت ضمنی با حضور ترکیه در سوریه اعلام کردند که برای روسیه و سوریه سه هدف را دنبال می کرد :
1- کشاندن ترکیه به گرداب سوریه تا بتوانند هزینه های جنگ سوریه را بیشتر و بیشتر به ترکیه تحمیل کنند از طرف دیگر سکوت ایران نیز در این خصوص همین هدف را دنبال می کرد
2- جلوگیری از قدرت گیری بیش از پیش کردها و مهار این جریان در شمال سوریه
3- تخلیه شدن جنوب سوریه از شورشیان و باز کردن گذرگاهی برای خارج شدن آنها از مناطق جنوبی
ارتش سوریه توانست پس از اعزام نیروهای شورشی به مناطق شمالی توسط ترکیه بخش هایی از حلب و شهر های جنوبی سوریه را به سهولت تسخیر کند چراکه کمبود نیروی نظامی مخالفان راه را برای آنها هموار کرده بود .
ترکیه در این زمان سعی بر آن داشت موافقت روسیه و امریکا را جهت پیشروی به سمت باب و مناطق جنوبی جلب کند تا قبل از کردها به این شهر استراتژیک برسد . اما ظاهار تا کنون موفق نشده است .
در دو روز گذشته اتفاقات بسیار مهمی در سوریه افتاده است که فهرست وار به انها اشاره میکنم .
1- عملیات مشترک ارتش سوریه و کردها در شمال حلب (جایی که مخالفان با کمبود نیرو مواجه بودند )
ارتش سوریه و کردها در 5 سال گذشته بارها با هم عملیات مشترک انجام داده اند اما این عملیات دارای ویژگی های منحصر به فردی است چراکه گروه های معارض به گمان اینکه کردها و ارتش سوریه در جنگ هستند و ارتش سوریه نمی تواند حلب را به طور کامل به تنهایی باز پس بگیرد عمده ی نیروهایشان ار از مناطق تحت تصرف خود برای عملیات مورد نظر ترکیه اعزام کرده بودند . پس از این عملیات ، به نحوی گرو های معارض احساس میکنند در این جنگ که ترکیه صرفا علیه کردها پیش می برد هدف اصلی فراموش شده است و جدای از آن روز به روز دستاوردهایشان در مناطق عرب نشین سنی به خاطر دشمنی ترکیه با کردها از بین می رود
2- اختلاف شدید احرار الاشام با گروه های معارض هم پیمان ترکیه
در ائتلاف معارضان نزدیک به ترکیه چند گروه اصلی وجود دارند که میتوان از احرالاشام ، جبهه النصره (جیش الفتح) و گروه نورالدین زنگی که به نحوی بزرگترین گروه معارض عملیات سپر فرات می باشد نام برد . در بیانیه ی منتشر شده توسط احرار الاشام میتوان اختلافات عمیق این گروه که یکی از بدنه های اصلی مخالفان هستند را با گروه های دیگر شاهد بود.
3- جدا شدن گروه نورالدین زنگی از عملیات سپر فرات و عزمیت به سمت حلب
این گروه از اینکه مناطقی از حلب را تخلیه کرده بود چندان خشنود نبود اما نیاز به حمایت های مالی و تسلیحاتی باعث شد به عملیت سپر دفاع بر علیه کردها ملحق شود . اما امروز رسما این گروه از این عملیات جدا شد و دوباره برای مستحکم ترکردن جبهه ی حلب به این شهر بازگشت این تصمیم پس از عملیات مشترک کردها و ارتش سوریه گرفته شده است
4- اختلاف شدید در بین دو گروه از اعضای جبهه النصره ( جیش الفتح )
جبهه النصره شاخه ی القاعده ی سوریه بود که با توجه به نفوذ ترکیه در انها و برای کسب وجهه ی بین المللی ، تلاش کرد آنها را از القاعده دور کند و با تغییر نام سعی کرد وجه ی انها را تغییر دهد .با این وعده که سعی میکند حمایت های نظامی و سیاسی بین المللی را به نفع جیش الفتح جلب کند . جیش الفتح یا همان جبهه النصره پس از این اتفاق و جدایی انها از القاعده دچار اختلاف شدند گروهی از آنها همچنان تمایل دارند بخشی از القاعده بمانند و گروهی دیگر به ترکیه و سیاست هایش نزدیکند و خود را محتاج ترکیه می دانند .بخشی از جیش الفتح به شدت طرفدار غرب ستیزی و مواجه ی مستقیم با غربی ها هستند اما بخشی از انها چندان تمایلی به غرب ستیزی حداقل در این شرایط ندارند . با این حال اختلاف عمیق اعضای انها باعث شده است که احتمالا در آینده ی نزدیک یا شاهد الحاق دوباره انها به القاعده باشیم یا این جریان دچار انشعاب خواهد شد .
5- امریکا پیش شرط ایجاد منطقه ی پرواز ممنوع مورد نظر ترکیه را منوط به به رسمیت شناختن YPG کرده است
در همین حال کردها جهت مشارکت در عملیات الرقه سه شرط را برای ائتلاف غرب مطرح کرده اند که یکی از آنها به رسمیت شناخته شدن فدرالیزم مورد نظر کردهاست همچنین کردها خواهان حمایت های سیاسی و دعوت شدن به کنفرانس ژنو هستند و شرط آخر نیز حمایت نظامی مستقیم و با تجهیزات سنگین جهت عملیات رقه می باشد.
از صحبت های درز شده بین مقامات ترکیه و امریکا اینگونه بر می آید که ایالات متحده سعی میکند ترکیه را در منطقه ای که در حال حاضر حضور دارد تحت عنوان منطقه ی پرواز ممنوع محبوس کند به همین منظور نیز در صورت پذیرفتن به رسیمت شناختن ی پ گ توسط ترکیه امریکایی ها از کردها جهت اتصال کانتون های عفرین و منبج حمایت نمی کند . صحبت های امروز وزیر امور خارجه ترکیه نشان از اختلاف عمیق ترکیه و امریکا بر سر ی پ گ است و به نوعی خشم در صحبت های این مقام ترک دیده می شد وی اظهار داشت ما بدگمان هستیم و فکر میکنیم امریکایی ها برنامه هایی برای اینده ی سوریه دارند که کردها را شامل می شود . وی اظهار داشت اصرار امریکا بر ی پ گ برای ترکیه غیر قابل درک است.
پی نوشت یک:
کردها از سمت منبج روز گذشته توانستند شهر العریمه و دو روستای مهم دیگر را در غرب منبیج آزاد کنند و خود را به باب برسانند . ظاهراً توافقات سیاسی کردها با امریکایی ها نتیجه بخش بوده و توانسته اند امریکایی ها را مجاب به حمایت هوایی از کردها برای حرکت به سمت باب کنند .
ناگفته نماند کردها برای موافقت جهت شرکت در عملیات رقه حمایت امریکا در بازپس گیری باب را به عنوان بخشی از عملیات رقه مطرح کرده اند و مادامی که کردها نتوانند باب را کنترل کنند هیچ اقدامی در رقه صورت نخواهند داد .
در همین حال برخی از نیروهای نظامی روسی به کانتون عفرین رفته اند . کانتون عفرین به واسطه ی فشار های ترکیه از حمایت امریکا محروم بوده و به نظر میرسد روسها سعی میکنند نشان دهند کردها را در عفرین حمایت می کنند . امریکایی ها تا کنون هیچ عملیات هوایی در حمایت از کردهای منطقه ی عفرین انجام نداده اند .
پی نوشت دو :
در روزهای اینده باید دید اختلافهای درونی معارضان تحت حمایت ترکیه چه عواقبی خواهد داشت و واکنش ترکیه به
پیشروی کردها و ارتش سوریه چه خواهد بود .
عکس: نیمه شب یکی از همین شب ها
محلی برای انتشار دغدغه هایم