کوهستان

برنامه ی کوتاه مدت روسیه در شمال سوریه !

امروز نشستی با حضور مقامات سه کشور ایران ، ترکیه و روسیه برگزار خواهد شد چیزی که مشخص است روسها برای ترکیه برنامه ی واضحی دارند که می بایست ترکیه آن را به انجام برساند .

ترکیه در ازای عدم حمایت روسیه از کردها در عفرین  این قول را به روسیه داد که به منبج حمله کند و مقدمات خروج نیروهای شورشی از غوطه شرقی را فراهم کند . منبج شهری است که نیروهای امریکایی و فرانسوی در آنجا مستقر شده اند .  پس از تسخیر عفرین اکنون زمان آن فرا رسیده که ترکیه به وعده ی خودش عمل نماید . ترکیه به نیرویی برای اجرای خواست های روسیه بدل شده است و هرانچه روسها می خواهند اجرا میکند . اما حمله به منبج برای ترکیه بسیار پرهزینه خواهد بود .

روسها سه هدف عمده از این معامله داشتند :

1-      دو متحد ناتو به صورت مستقیم با هم دیگر درگیر شوند (ترکیه و امریکا ) که با حضور نیروهای فرانسوی در منبج و ائتلاف با کردها این درگیری فرانسه را نیز در بر خواهد گرفت . هدفی که روسها همواره در ارزویش بودند .

2-      در صورتی که امریکایی ها از کردها در برابر ترکیه حفاظت نکنند کردها دیگر برنامه های استراتژیک امریکا را در امتداد مرز عراق  و سوریه اجرا نخواهند کرد . امریکا دو اهرم فشار در برابر کردها دارد که میخواهد از هردو کارت خودش استفاده کند ، نخست بودجه 200 میلیون دلاری آنها به کردها را تعلیق کرده است و دوم اینکه حفاظت از منبج برای کردها حیاتی است و امریکا از ان به عنوان یک کارت فشار بهره میبرد  . به همین منظور روسیه در تلاش است با تهاجم ترکیه به منبج کردها را از روابط تمام و کمال با امریکا دلسرد نماید و کردها را مجاب  به ارتباط گرفتن با نیروهای بشار اسد نماید .

3-      در صورت درگیر شدن ترکیه و کردها در منبج حداقل تا مشخص شدن نتیجه ی جنگ کردها به البوکمال حمله نخواهند کرد و دولت سوریه در امتداد مرزهای عراق از گزند نیروهای امریکایی در امان خواهند بود . به این صورت دولت سوریه در البوکمال زمان خواهد خرید .

با این شرایط به نظر می رسد روسها توپ را در زمین بازی ترکیه و امریکا(کردها) انداخته است و از سوی دیگر امریکایی ها مایلند پای روسیه و دولت سوریه نیز به این بازی کشیده شود . باید منتظر بود تا چند روز بعد از نشست سه جانبه ایران ، ترکیه و روسیه چه اتفاقاتی بر روی زمین خواهد افتاد .

---

 

پی نوشت : امانوئل ماکرون درخواست کرده بود تا در نشست های ایران ، ترکیه و روسیه مشارکت نماید که با مخالفت ایران محقق نشد . ماکرون نقش نمایندگی کردها و امریکایی ها را ایفا می نماید .

 

 ائتلاف بین المللی ضد داعش به نیروهای حامی اسد هشدار داد هرچه سریع تر گذرگاه مرزی البوکمال را تخلیه نماید و آن را به نیروهای سوریه دموکراتیک تحویل دهد در غیر این صورت انها را بمباران خواهند کرد . 

در پست گذشته این موضوع را پیش بینی کرده بودم ظاهرا کردها موافقت خود را برای پیشروی به سمت مرز اردن اعلام کرده اند . 

سوریه دو گذرگاه مرزی بسیار مهم با عراق دارد یکی شهر البوکمال است و دیگری التنف !

البوکمال ابتدای نارامی های سوریه تحت کنترل جبهه النصره بود سپس آن را به داعش واگذار کرد و از آن عقب نشست سال گذشته در جریان عملیات پاکسازی داعش در سوریه این گذرگاه به دست نیروهای بشار اسد افتاد .

گذرگاه التنف در جنوبی ترین نقطه اتصال عراق  و سوریه است و به مرزهای اردن نزدیک است این گذرگاه تحت کنترل نیروهای شورشی عرب است که خود را ارتش آزاد می نامند این نیروها تحت حمایت امریکا قرار گرفتند و یک پایگاه سیار نیز توسط امریکا در آنجا احداث شد و تعدادی از نیروهای امریکایی نیز در آنجا موقتاً مستقر شدند .

سال گذشته امریکایی ها کردها را تحت فشار قرار داده بودند که می بایست به سمت البوکمال و سپس التنف پیشروی کنند و هردو گذرگاه رو به کنترل خود در اورند که کردها از این خواسته ی امریکا امتناع کردند چراکه روابط نسبتا خوبی با نیروهای روسی و دولت سوریه برقرار کردنه بودند و در آن زمان تمایلی به درگیری مستقیم با نیروهای سوریه نداشتند ضمناً این نکته هم لازم به نظر می رسد که روسیه و کردها رود فرات را به عنوان مرز مشتریک بین نیروهای سوریه و کردها به رسمیت شناخته بودند و گذر از این رود از طرف هرکدام از طرفها می توانست به معنی نقض توافق باشد .  از سوی دیگر امریکا از شورشی های التنف خواست  به سمت گذرگاه البوکمال پیشروی کنند که آنها نیز توان و میلی به انجام چنین خواسته ای نداشتند . همین امر باعث شد امریکایی ها حمایت خودشان را از نیروهای شورشی  التنف به پایین ترین سطح ممکن برسانند .

اما پس از یک سال تغییرات مهمی در جغرافیای جنگ و استراتژی هریک از نیروها به وجود آمده است و دوباره زمزمه هایی از مقامات پنتاگون برای کنترل این دو گذرگاه به گوش می رسد.

پس از عملیات عفرین روابط کردها و روسیه به چیزی در حد صفر رسیده است و از طرفی در اوج درگیری های عفرین نیروهای بشار اسد تلاش کردند علی رغم توافق بینشان از رود فرات بگذرند و به مواضع کردها یورش ببرند .

حال اتفاقات مهمی در امریکا افتاده است جان بولتون دیروز به عنوان مشاور امنیت ملی امریکا منصوب شد فردی که به شدت مخالف سیاست های ایران است و مطمئنا امریکا تمام تلاش خود را خواهد کرد تا در سوریه در راستای از بین بردن منافع ایران بی پروا تر از گذشته عمل کند .

کنترل گذرگاه البوکمال از سوی کردها یعنی قطع کردن هلال شیعی بر روی زمین و قطع کردن ارتباط بین عراق و سوریه . به اعتقاد من پس از ارام شدن ترکیه در شمال این کشور کردها این بار در خصوص پیشروی به سمت البوکمال تصمیم دیگری خواهند گرفت . آنها در این شرایط روابطی با روسیه ندارند و برای اینده ای بهتر ناچارند از رقیب دولتی خود امتیاز بیشتری بگیرند .

اگر کردها و امریکا بتوانند مسالمت آمیز بحران ترکیه در شمال کشور را مدیریت کنند بی شک مقصد بعدی نیروهای سوریه دمکراتیک(کردها) البوکمال است .

پی نوشت : 

گفته می شود جان بولتون گرایشات مارکسیستی دارد و همواره با شدید ترین لحن به اسلام گرایی تاخته است 

همانطور که پیشتر اشاره کردم در شمال غرب سوریه یکی از سه نیرویی که حضور داشتند می بایست از بین برود ، نیروهای متحد ترکیه توانستند عفرین را تصرف کنند و کردها را بیرون برانند . اما موضع روسیه برای بسیاری شگفت اور بود چراکه انها مناسبات خود با کردها را در عدم حمایت از عفرین به زیر صفر رساندند؟!

روسیه در عفرین به دنبال هدفی بزرگتر بود هدفی که دهه هاست به دنبال آن است و ان هم کشاندن دو متحد مهم ناتو به درگیری نظامی مستقیم است . آنها به ترکیه اطمینان دادند در عملیات عفرین هیچ گونه حمایتی از کردها صورت نمی گیرد حتی اجازه نداد دولت سوریه با کردها به توافق برسد و از سامانه دفاعی استفاده کند . اما برای ترکیه یک شرط مهم گذاشت :

" عملیات نباید به عفرین محدود شود و ترکیه پس از عفرین باید به منبج نیز حمله کند !"

منبج شهری در غرب رود فرات است شهری که ترکیه ان را تهدیدی برای خود قلمداد می کند . کردها با حمایت امریکا توانستند این شهر مهم را از داعش پس بگیرند . اکنون مقامات ترکیه در تلاشند بتوانند از طریق سازش های سیاسی منبج را در اختیار بگیرند . اما چیزی که مشخص است ترکیه راه انتخاب دیگری ندارد یا باید به منبج حمله کند و ریسک درگیری با امریکا را قبول کند یا منتظر عواقب واکنش روسیه باشد .

 ترکیه سه راه پیش روی خود دارد :

1-      به منبج حمله کند : در این حالت روسها را راضی نگه داشته و طبق توافقشان عمل کرده است اما احتمال رویارویی نظامی با امریکا را بپذیرد

2-      با امریکا بر سر خروج نیروهای کرد از منبج توافق کند که نه درگیری با انان داشته باشد و نه روسها را از خود برنجاند

3-      به منبج حمله نکند و منتظر واکنش نظامی و سیاسی روسیه باشد

در هر صورت یکی از این دو نیرو متضرر خواهند شد یا کردها به شرق رود فرات رانده خواهند شد یا ترکیه وارد درگیری با امریکا یا روسیه خواهد شد . در هر دو صورت روسها پیروز این بازی و کلاف سردرگم خواهند شد .