حزب عدالت و توسعه ( اک پارتی) به شیوه ای کاملا دموکراتیک برسر کار امد اما رفتارش در این 14 سال انقدر غیر دموکراتیک بود  که اکثر طیف های سیاسی ترکیه در حال حاضر یا توسط آنها تروریست خوانده می شوند یا دشمن !

کودتایی که در هفته ی گذشته در ترکیه رخ داد پیامد های جالب توجهی برای ترکیه به بار خواهد داشت . دوست دارم قبل از این بحث ابتدا از فتح الله گولن بگویم روحانی واعظی که کم و بیش میتوان وی را از معماران ساختار قدرت فعلی اک پارتی دانست . وی در ابتدا یار غار اردوغان بود اما رفته رفته که قدرت اردوغان به تثبیت رسید خواسته هایشان باعث اختلافات عمیقی شد .این اختلاف ارام ارام به کدورت و سپس دشمنی گرایید . اکنون فتح الله گولن از دید اردوغان یک تروریست است . همچون کردها و روزنامه نگاران . البته به طور کلی مشی اردوغان اینگونه بوده است هرکسی با او اشکارا مقابله کنند تروریست است .

اک پارتی :

این حزب یک جریان اسلام گراست هرچند گاه گداری در همان اوایل دم از سکولاریزم هم می زد اما این روزها ابابیی از اسلامیزه کردن فضای سیاسی ترکیه ندارد و به دنبال ایجاد یک جمهوری اسلامی ترکی است .

فتح الله گولن :

یک روحانی مذهبی است که اتفاقا او نیز به دنبال اسلامیزه کردن فضای سیاسی ترکیه است منتها تفاوت این است که اردوغان قدرت را در اختیار دارد و گولن بدون قدرت سیاسی و  در تبعید است . جالب اینجاست گولن میگوید اسلامی که اردوغان بنا نهاده است اسلام تروریستی و سرکوبگرانه است و اسلام فتح الله گولن اسلام دموکراتیک است . در صورتی که همان اسلام اک پارتی را فتح الله گولن پایه ریزی کرد...

کودتا :

حال دو جریان سیاسی توسط ارتش بر سر اسلامیزه کردن ترکیه باهم به رقابت پرداخته اند و هردو ادعا میکنند برای دموکراسی مردم را می کشند . یکی ( دولت قانونی) اشکارا سر جوانان ان کشور را از تن جدا میکند و ان را به عنوان سندی بر دموکراتیک بودن ترکیه به جهان نشان میدهد یکی نیز با ریختن بمب بر فراز شهر قصد دارد دموکراسی را نهادینه کند .

سالهاست پ ک ک در تلاش بود این مدل دموکراسی ترکی را به جهانیان نشان دهد و این کودتا دقیقا همان کاری را کرد که سی سال پ ک ک برایش مبارزه کرد .

باری- در حال حاضر به زعم من دلیل اینکه کودتا به نتیجه نرسید روحیه کمالیستی ذاتی ارتش ترکیه است . اقلیت کودتا چی چندان به سکولاریزم اعتقاد نداشتند برای همین نتوانستند بدنه اصلی ارتش را با خود همراه کنند چرا که ارتش از روی کار امدن یک دولت اسلامی دیگر بیم داشت . اما جالب اینجاست پس از کودتا هردو طیف کمالیست ها و طرفداران گولن توسط دولت اک پارتی در حال پاکسازی هستند ...

با این وجود اینده ی ترکیه از نظر من اینگونه خواهد شد :

ترکیه نمی تواند دیدگاه کمالیستی ارتش را از آنها به سادگی بگیرد چراکه قریب به صد سال است اندیشه های اتاترک در کالبد ارتش رشد کرده است اما صرفا زخم های عمیقی به بدنه ی ارتش وارد می سازد . از سوی دیگر جامعه ی مذهبی ترکیه نیز گرایش عمیقی به اسلام نشان میدهند اما رفتار اک پارتی باعث شده است از وی به عنوان نماینده گان منتخب مردم برای اسلامیزه کردن جامعه نا امید شده باشند و برای همین گرایش به فتح الله گولن ریشه دار است. به نظر می رسد تضعیف گولنیسزم نیز موقتی باشد .

تنها پیامد روشنی که در حال حاضر برای اک پارتی میتوان متصور شد قدرت موقت بیش از پیش است و اینکه دیگر نمیتواند به این رویای دست یافتن به بیش از 50 درصد ارای مردم ترکیه برسد . برای همین چشم در اوارگان سوری دوخته است تا بتواند ارای آنان را برای حزبش جذب نماید و با دادن تابعیت ترکیه حداقل برای چهار سال دیگر بر قدرت تکیه بزند.

من گمان میکنم ارتش این رفتار خصمانه را صرفا مدارا کرده است و بعید نیست بدنه ی کمالیستی ارتش دست به کودتایی دیگر بزند . این بار کمالیست ها دقیقا به همان میزان که اردوغان قساوت به خرج داد اسلام گراها را پاک سازی خواهد کرد .

یک بار دیگر لازم است بگویم اک پرتی دموکراتیک بر سرکار امد اما غیر دموکراتیک رفتار کرد و اگر از تمامی زوایای رفتاری و منشی این حزب به ان نگاه شود حفره های بزرگی در ساختار ان میتواند دید که اینده آنها را چندان امید بخش نشان نمی دهد . 


پی نوشت : شخصا از وقوع کودتا خوشحال شدم اما اینکه به نتیجه نرسید من را بیشتر خوشحال کرد چراکه بر سرکار امد جماعت گولن فرایند ترکیه شناسی را چند سال به عقب می برد